Jak poradzić sobie z depresją poporodową?

Ciąża i poród jest trudnym okresem dla kobiety. Jej organizm w przeciągu kilkunastu miesięcy zarówno w okresie ciąży, porodu, jak i po nim musi przystosować się kolejny raz do nowej sytuacji. Poza tym niełatwa często opieka nad noworodkiem wiąże się z odpowiedzialnością i stresem, co nie ułatwia organizmowi dojścia do równowagi zarówno fizycznej, jak i psychicznej. 

Często poród jest niezwykle trudnym, czy wręcz traumatycznym doświadczeniem dla młodej kobiety, szczególnie wtedy, gdy wiąże się z zabiegiem, który jest przeżyciem trudnym do udźwignięcia przez psychikę młodej matki. W tym czasie może pojawić się poważne zaburzenie, jakim jest depresja poporodowa.

Czym jest depresja poporodowa?

Depresja poporodowa jest bardzo poważnym zaburzeniem, mającym ogromny wpływ na funkcjonowanie kobiety. Pojawia się nawet do roku po porodzie. Młoda kobieta musi odnaleźć się w całkiem nowej sytuacji, która dla niej samej zarówno psychicznie, jak i fizycznie może być wyzwaniem. Depresja zaczyna się już w pierwszych tygodniach po porodzie i może przybierać różny poziom intensywności. Można ją rozpoznać po tym, że trwa znacznie dłużej niż dotykający każdą z młodych matek baby blues, który wiąże się z wahaniami nastroju, objawiającymi się radością z posiadania dziecka, a z drugiej strony niechęcią do niego oraz uczuciem smutku. Przy depresji może dojść nawet do odrzucenia dziecka przez matkę. Dotyka ona od 10 do 15% młodych matek.

Jakie są przyczyny depresji poporodowej?

Przyczyną depresji poporodowej jest spadek w organiźmie kobiety poziomu hormonów takich jak: progesteron, estrogeny czy kortyzol, który następuje po porodzie. Ich poziom z bardzo wysokiego w trakcie ciąży gwałtownie spada tuż po narodzinach dziecka, szczególnie w piątym dniu po porodzie. Przeciągające się ponad dwóch tygodni uczucie smutku jest wskazaniem do zgłoszenia się o pomoc do specjalisty, aby uniknąć ryzyka rozwinięcia się depresji poporodowej. Skłonność do niej posiadają kobiety, które już w przeszłości miały za sobą doświadczenie stanów depresyjnych. Częściej dotyka kobiety, mające problemy małżeńskie lub nie mające odpowiedniego wsparcia ze strony bliskich, szczególnie męża. Nie bez znaczenia jest również ogrom obowiązków związanych z opieką nad noworodkiem, co wiąże się z fizycznym zmęczeniem organizmu. Jej nasilenie jest uzależnione od indywidualnych cech młodej mamy i wielu innych czynników, które wiążą się z doświadczeniami i przeżyciami kobiety w przeszłości. Trzeba pamiętać, że depresja wpływa nie tylko na życie kobiety, ale całej rodziny.

Jakie są objawy depresji poporodowej?

Przebieg depresji poporodowej zależy od indywidualnych cech młodej matki. Objawami depresji poporodowej jest:

• uczucie smutku i obniżony nastrój,
• uczucie lęku, także o zdrowie dziecka, 
• niepokój i obawy przed pozostaniem samej w domu,
• obawy przed złą oceną kobiety w roli matki, 
• poczucie bycia złą matką i sprawowania nieodpowiedniej, niewłaściwej opieki nad swoim dzieckiem,
• nieustanne poczucie winy,
• trudności z podjęciem najprostszych decyzji, także jeśli chodzi o dziecko,
• trudności z podjęciem codziennych obowiązków takich jak: sprzątanie, mycie się, ubieranie, zadbanie o siebie,
• utrata apetytu, a z drugiej strony „zajadanie smutków”,
• kłopoty ze snem i poczucie nieustannego zmęczenia oraz osłabienia. 

Jak diagnozować depresję poporodową?

Do diagnozowania depresji poporodowej służy test o nazwie edynburska skala depresji poporodowej, który można bez problemu znaleźć w internecie i wykonać samodzielnie. Uzyskanie wysokiego wyniku świadczy o tym, że można mieć depresję lub być nią zagrożona. Wtedy należy szukać pomocy specjalisty psychologa lub psychoterapeuty.  

Jak przebiega leczenie depresji poporodowej?

Leczenie depresji poporodowej może mieć różny charakter, od farmakoterapii, po psychoterapię indywidualną lub grupową. Każda forma terapii przyniesie oczekiwane rezultaty, jeśli kobieta będzie miała wystarczającą motywację do uczestniczenia w niej i pracy nad sobą. Nie bez znaczenia jest tutaj wsparcie rodziny i partnera.